Think Lodz

Bezpieczeństwo indywidualne jako przedsięwzięcie zbiorowe

Dane dotyczące wskaźnika bezpieczeństwa z raportu The Economist Safe City Index z 2021 roku jak również w poprzednich latach pokazują, że na poziomie miejskim, bezpieczeństwo osobiste jest ściśle powiązane z poziomem dochodów. Niemniej Juma Assiago przestrzega przed pojmowaniem bezpieczeństwa osobistego jako funkcji bogactwa. Według ustaleń Programu Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich, UN-Habitat z ramienia ONZ, wynika, że związek bogactwa i bezpieczeństwa jest pozorny. Zaznacza, że nie ma bezpośredniej korelacji między ubóstwem a poziomem przestępczości a wręcz przeciwnie, niektóre miasta o wyższym bezwzględnym poziomie ubóstwa miały wyższe wyniki bezpieczeństwa.

  • Najbezpieczniejsze miasta
  • Jakie są niezbędne elementy bezpieczeństwa
  • Współtworzenie bezpieczeństwa

Najbezpieczniejsze miasta

By zrozumieć to zjawisko, zaczęto szukać wspólnych filarów miast poza bogactwem, by określić co może wpływać na bezpieczeństwo. W zakresie wyników dotyczących bezpieczeństwa osobistego Singapur uzyskuje średnią 97,3 i znacznie przewyższa Kopenhagę (92,7), która uzyskała najwyższe miejsce w całym raporcie The Economist Safe City Index 2021. Innymi skrajnymi przykładami są azjatyckie miasta takie jak Tokio, Osaka, Seul i Tajpej. Różnica ta jest widoczna kiedy porównujemy takie czynniki jak zdolności systemu sądowniczego, opierając ilość personelu sądowniczego na mieszkańca, a danymi odnośnie rozpowszechnienia przestępczości.

Bazując na tym porównaniu wszystkie trzy miasta – Singapur, Tokio i Osaka uzyskały najwyższą punktację. Co ciekawe, jednocześnie wszystkie te miasta znalazły się w dolnej dziesiątce raportu odnośnie pojemności miast. Singapur może pochwalić się też wysoką oceną odnośnie kontroli przestępczości zorganizowanej. Niemniej japońskie miasta uzyskują, w przypadku kontroli przestępczości zorganizowanej tylko średnie oceny. Podobnie, choć w mniejszym stopniu Tajpej i Seul także mają niski poziom przestępczości i przestępczości zorganizowanej w połączeniu z mniejszą liczbą osób na mieszkańca w systemie sądowniczym niż w innych miastach. Te zależności nie dotyczą jednak tylko azjatyckich ośrodków, podobną korelację możemy zobaczyć również w Toronto i Sztokholmie. Miasta te mają podobną kombinację wyników. Możemy wnioskować, że zdolność do osiągnięcia wyższego stopnia bezpieczeństwa osobistego przy pozornie niższym poziomie inwestycji musi wynikać więc z czegoś innego.

 

pierwszy think tank miejski fundacja Łódź bezpieczeństwo osobiste smart cities

 

Jakie są niezbędne elementy bezpieczeństwa

Według Geralda Singhama, sukces Singapuru w kwestii bezpieczeństwa wynika bezpośrednio z wysokiej jakości sił policyjnych i sądownictwa, zwracając uwagę na to, że prawo jest nie tylko jasne ale i egzekwowane a żadne z wymienionych służb, nie ulegają korupcji. Oczywiście, w smart cities nie bez znaczenia jest fakt, że miasta wyposażone w czujniki i monitoring pomagają organom porządkowym w utrzymaniu prawa i bezpieczeństwa. Istnieje jednak obawa, co do ochrony danych osobowych i prywatności mieszkańców. W niektórych częściach świata, kwestie związane z prywatnością wywołały silny sprzeciw opinii publicznej. Przykładem jest miasto Portland w Oregonie, w którym rozmowy odnośnie gromadzenia danych transportu i liczby pasażerów załamały się w 2021 roku z powodu obawy o zachowanie przejrzystości i prywatności. Bezsprzecznie na każdym etapie rozwoju miasta bezpieczeństwo osobiste jest niezwykle ważnym elementem.

Aby zapewnić sobie wysoki poziom bezpieczeństwa osobistego musi być ono współtworzone przez społeczeństwo i władze. Wymaga to zarówno efektywnych działań władz samorządowych jak i umożliwienia mieszkańcom odgrywania decydującej roli w zwiększania poczucia własnego bezpieczeństwa i swoich sąsiadów. W prawdziwym współtworzeniu, to obywatele definiują co dla nich oznacza poczucie bezpieczeństwa, a wartości jakie się na nie składają, mogą różnić się w zależności od regionów a nawet dzielnic. Współtworzenie bezpieczeństwa musi wynikać ze spójności społecznej i zaangażowania. Według Kimihiro Hino, profesora nadzwyczajnego Wydziału Inżynierii Miejskiej Uniwersytetu Tokijskiego, sukcesu w dziedzinie bezpieczeństwa osobistego japońskich miast należy upatrywać w silnych więziach społecznych mieszkańców.

Terytorialność mieszkańców dzielnic, ich niska relokacja i głębokie więzi lokalne są istotnym czynnikiem budującym bezpieczeństwo w tych obszarach. Szczególnie istotne są tutaj działania zapobiegające przestępczości w postaci stowarzyszeń sąsiedzkich wspartych przez kapitał samorządowy. Nasuwa się więc jasny wniosek, że głębokie więzi lokalne, poczucie przynależności i współodpowiedzialności jest czynnikiem budującym poczucie bezpieczeństwa w mieście.

 

Współtworzenie bezpieczeństwa

Konieczne jest budowanie świadomości mieszkańców, że zapobieganie przestępczości jest naszą wspólną odpowiedzialnością i każda jednostka ma obowiązek w niej uczestniczyć. Przy wsparciu technologicznym i prawidłowym działaniu służb jest możliwe osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa osobistego w każdym mieście i dzielnicy. Kapitał społeczny  potrzebny do utrzymania bezpieczeństwa nie jest ograniczony tylko do zamożnych miast czy dzielnic. Jeśli zależy nam na zapobieganiu przestępczości i przemocy, musimy przyjrzeć się kontekstowi kulturowemu, aby zrozumieć niskokosztowe, zorientowane na społeczność rozwiązania.

Warto więc włączyć kwestie związane z bezpieczeństwem do rozważań planistów miasta. Bezpieczeństwo jest ściśle związane z więziami społecznymi, dlatego warto je wspierać i pielęgnować w mieście. Dobrym rozwiązaniem jest więc przewidzenie odpowiedniego miejsca na przestrzenie publiczne, z których mieszkańcy będą chcieli mi mogli ciekawie korzystać, budując relacje z sąsiadami.

Na podstawie The Economist Safe City Index z 2021 roku